تحلیل داده در منابع انسانی به فرایند جمع‌آوری و بررسی داده‌های مربوط به بخش منابع انسانی سازمان گفته می‌شود که هدف آن بهبود عملکرد کلی سازمان است. در این نوع تحلیل با استفاده از آمار، عوامل مرتبط با کارکنان مانند استخدام و تجربه آن‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
نتایج این تحلیل به مدیران کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌ای برای پیشبرد اهداف کسبوکار خود اتخاذ کنند. به عبارت دیگر، تحلیل داده‌های منابع انسانی دیدگاه‌های ارزشمندی دربارۀ کارکنان نمایش می‌دهد و سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا تصمیمات بهتری گرفته و برای آینده برنامه‌ریزی کنند. با بهره‌گیری از این داده‌ها، سازمان‌ها می‌توانند ضمن ایجاد یک محیط کاری مولد و مثبت، استعدادها را جذب، مدیریت و حفظ کنند.
در این مقاله به بررسی چیستی تحلیل منابع انسانی، ابزارها، مزایا و چالش‌های آن می‌پردازیم. اگر به مطالب مرتبط با منابع انسانی و کاربرد تحلیل داده در آن علاقه‌مندید با ما همراه باشید.
تحلیل داده در منابع انسانی چیست؟
ممکن است این پرسش در ذهن شما شکل گرفته باشد که تحلیل داده در منابع انسانی چیست؟ اصطلاح تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های منابع انسانی به جمع‌آوری داده‌ها در مورد نیروی کار سازمان براساس معیارهای از پیش تعیین‌شده منابع انسانی اشاره دارد.
این اطلاعات می‌تواند برای بهبود کلی سازمان مورد استفاده قرار بگیرد. به‌عنوان‌مثال، تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های منابع انسانی معمولاً برای کسب بینش در‌مورد معیارهایی مانند مشارکت و حفظ کارکنان استفاده می‌شود. این بینش می‌تواند به مدیران سازمان‌ها کمک کند تا تعیین کنند کدام سیاست‌ها بیشترین تأثیر مثبت را بر کارکنان دارند.
ابزارهای تحلیل داده‌ها در منابع انسانی
ابزارهای تحلیل داده‌ها در منابع انسانی تنوع زیادی دارند. بهترین ابزارها برای تحلیل داده در منابع انسانی شامل موارد زیر هستند:
نرم‌افزار R
R پرکاربردترین ابزار تجزیه‌و‌تحلیل منابع انسانی است. این نرم‌افزار و زبان برنامه‌نویسی برای تجزیه‌و‌تحلیل آماری و کاوش در مجموعه داده‌های عظیم بسیار مناسب است. این زبان به مدیران امکان می‌دهد مجموعه داده‌هایی با میلیون‌ها ردیف داده را تجزیه و‌تحلیل کنند.
زبان پایتون
پایتون یک زبان برنامه‌نویسی دیگر است و می‌تواند به‌جای R استفاده شود. R در انجام تحلیل‌های آماری بهتر است؛ اما یادگیری پایتون آسان‌تراست.
نرم‌افزار اکسل
وقتی در‌مورد ابزارهای تحلیل منابع انسانی صحبت می‌کنیم، نباید ابزارهای پایه را فراموش کنیم.
اکسل برنامه‌ای است که بیشتر افراد آن را می‌شناسند. زمانی که داده‌ها را به‌صورت دستی از یکی از سیستم‌های منابع انسانی استخراج کنید به احتمال زیاد به‌شکل یک فایل با مقادیر جداشده با کاما (CSV) بیرون می‌آید. این فایل‌ها را می‌توان به‌راحتی با استفاده از اکسل باز و ویرایش کرد.
نکته خوب در مورد اکسل این است که برای بیشتر ما متخصصان داده‌های منابع انسانی بسیار شهودی است و بنابراین استفاده از آن آسان است.
برنامه Power
با استفاده از Power BI، اتصال به سیستم‌های منبع چندگانه، مانند پایگاه‌های داده SQL با داده‌های افراد یا APIهای یادگیری ماشین، آسان است. سپس همه این منابع داده مختلف در Power BI ادغام می‌شوند. این فرایند تجمیع ساده به مدیران امکان می‌دهد چندین منبع داده را در یک پایگاه داده بزرگ مناسب برای گزارش‌گیری یا تجزیه‌و‌تحلیل ترکیب کنند.
نرم‌افزار SPSS
SPSS یکی از پرکاربردترین ابزارهای تحلیل داده در علوم اجتماعی است. به‌دلیل رابط کاربری آسان، می‌توان داده‌ها را بدون نیاز به دانش آماری عمیق تحلیل کرد. ازآنجاکه به‌طور مکرر در علوم اجتماعی استفاده می‌شود، بسیاری از متخصصان منابع انسانی، به‌ویژه علاقه‌مندان به تحلیل داده‌ها با نحوه کار با آن آشنا هستند.
نرم‌افزار Visier
نرم‌افزار Visier داده‌ها از چندین سیستم منابع انسانی کمک می‌کند تا یک دیدگاه یکپارچه و منسجم از تجزیه‌و‌تحلیل نیروی کار نمایش بدهد. Visier الگوهایی را شناسایی می‌کند که نتایج آینده را در زمینه‌هایی مانند گردش مالی کارکنان و بهبود عملکرد پیش‌بینی می‌کنند. این پلتفرم با داشبوردها، گزارش‌ها و معیارهای از پیش ساخته‌شده به مدیران در صرفه‌جویی در زمان کمک می‌کند.
پلتفرم HiBob
پلتفرم HiBob ابزارهای تحلیل داده‌های منابع انسانی را برای نظارت و تحلیل روندهای نیروی کار فراهم می‌کند. این پلتفرم دارای داشبوردهایی است که KPIها را به‌صورت بلادرنگ ردیابی می‌کنند. نظرسنجی‌های مشارکت و مکانیسم‌های بازخورد به پیگیری مشارکت کارکنان کمک می‌کنند، در‌حالی‌که گزارش‌های از پیش ساخته‌شده و سفارشی از تجزیه‌و‌تحلیل عمیق‌تر داده‌ها پشتیبانی می‌کنند. این پلتفرم به مدیران کمک می‌کند تا مشخص کنند کدام کارمندان به احتمال زیاد سازمان را ترک می‌کنند.
بیشتر بخوانید: تحول دیجیتال در مدیریت منابع انسانی | در 3 مرحله + معرفی ابزار
مزایای استفاده از تحلیل داده در منابع انسانی
مزایای استفاده از تحلیل داده در منابع انسانی را می‌توان به‌شرح زیر دانست:
بینش‌های پیشرفته‌تر کارکنان
تحلیل داده‌ها در منابع انسانی به مدیران کمک می‌کند تا درکی جامع از رفتار، عملکرد و تعامل کارکنان به دست بیاورند. این بینش به آن‌ها امکان می‌دهد برنامه‌ها و طرح‌های منابع انسانی را متناسب با نیازهای سازمان تنظیم کنند. با این درک عمیق، مدیران می‌توانند نیازهای کارکنان را پیش‌بینی، زمینه‌های نیازمند بهبود را شناسایی و فرهنگ رشد و توسعه پایدار را در سازمان تقویت کنند.
بهبود جذب استعداد
تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های استخدام و پروفایل کاندیداها به مدیران کمک می‌کند تا استعدادهای برتر را به‌طور مؤثرتری شناسایی کنند، فرایند استخدام را ساده‌تر و زمان لازم برای پر‌کردن موقعیت‌های شغلی را کاهش بدهند. تجزیه‌و‌تحلیل پیش‌بینی‌کننده همچنین می‌تواند نیازهای استخدامی آینده را پیش‌بینی و کانال‌های تأمین منابع بالقوه را برای جذب کاندیداهای مناسب شناسایی کند.
مدیریت عملکرد بهینه
تحلیل منابع انسانی به مدیران کمک می‌کند تا معیارهای عملکرد کارکنان را پیگیری و بررسی کنند، افراد با عملکرد بالا را بشناسند و نقاط قابل‌بهبود را تشخیص بدهند. با استفاده از این داده‌ها، مدیران می‌توانند اهداف عملکردی واضحی را تعیین کنند و بازخوردهای هدفمند نمایش بدهند.
افزایش مشارکت کارکنان
تحلیل داده‌ها و بازخوردهای نظرسنجی مشارکت کارکنان به مدیران کمک می‌کند تا عوامل مؤثر بر مشارکت و رضایت کارکنان را بشناسند. با استفاده از این اطلاعات، مدیران می‌توانند دلایل اصلی مشارکت را شناسایی به مشکلات اساسی رسیدگی کنند و طرح‌های هدفمندی را برای افزایش روحیه، حفظ کارکنان و بهره‌وری به کار بگیرند.
بیشتر بخوانید: تحلیل داده در کسب و کار
آموزش و توسعه
این داده‌ها می‌توانند موفقیت ابتکاراتی را که برای سرمایه‌گذاری روی کارکنان سازمان، به‌ویژه برنامه‌های توسعه حرفه‌ای و آموزش‌های تخصصی، استفاده شده‌اند، نشان بدهند. می‌توان از این اطلاعات برای برگزاری این دوره‌ها به کارکنان بیشتر، گسترش آن‌ها یا بررسی گزینه‌های مؤثرتر استفاده کرد. علاوه‌بر‌این، تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها می‌تواند نشان بدهد که توسعه مهارت در کجای سازمان بیشتر موردنیاز است.
چالش های استفاده از داده‌ها در منابع انسانی
اگر‌چه تحلیل داده در منابع انسانی مزایای بیشماری را برای صنایع و سازمان‌های مختلف در پی دارد؛ اما استفاده از آن اغلب با موانعی روبه‌رو می‌شود. چالش های استفاده از داده‌ها در منابع انسانی عبارت‌اند از:
- حریم خصوصی و امنیت داده‌ها: جمع‌آوری و ذخیره‌سازی داده‌های حساس کارکنان نیازمند اقدامات قوی در زمینه حریم خصوصی و امنیت داده‌ها برای اطمینان از رعایت مقررات قانونی است.
- شکاف‌های مهارتی: همه متخصصان منابع انسانی متخصص داده نیستند. پر‌کردن شکاف مهارتی و آموزش به تیم‌های منابع انسانی می‌تواند یک چالش باشد.
- ادغام داده‌ها: در بسیاری از سازمان‌ها، داده‌های منابع انسانی در سیستم‌های مختلف پخش شده‌اند. ادغام این داده‌ها می‌تواند پیچیده و زمان‌بر باشد.
- غلبه بر مقاومت: پیاده‌سازی تحلیل داده‌ها می‌تواند با مقاومت کارکنانی مواجه شود که نگران پتانسیل نظارت بیش‌از‌حد هستند.
سخن پایانی
صنعت منابع انسانی (HR) در حال تحولی عمیق است و تحلیل داده‌ها به‌عنوان ابزاری قدرتمند، شیوه کار متخصصان این حوزه را دگرگون کرده است. در این عصر مبتنی بر داده، سازمان‌ها به پتانسیل عظیم تحلیل داده در منابع انسانی پی برده‌اند تا تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند، فرایندها را ساده‌تر کنند و تجربه کارکنان را بهبود ببخشند.
به کارگیری تحلیل داده در منابع انسانی، مشارکت کارکنان را افزایش می‌دهد، عملکرد را ارتقا می‌بخشد و جذب استعداد را بهبود می‌بخشد. با‌این‌حال، چالش‌هایی مانند شکاف مهارتی بین تحلیل‌گران داده و متخصصان منابع انسانی و همچنین مقاومت کارکنان وجود دارد که مدیران سازمان‌ها باید بر آن‌ها غلبه کنند.
