سامانه LMS چیست و بهترین سامانه‌های LMS کدام‌اند؟

سامانه LMS یا سیستم مدیریت یادگیری، بستری دیجیتال برای طراحی، اجرا و ارزیابی دوره‌های آموزش آنلاین است. اگر به یادگیری مجازی علاقه دارید یا می‌خواهید دوره‌های مجازی خودتان را برگزار کنید، چنین سامانه‌ای بهترین دستیار شما خواهد بود. در ادامه به شما خواهیم گفت سامانه LMS چیست، دقیقاً چه کاربردهایی دارد و پرطرفدارترین سامانه‌ها کدام‌اند؟ سورپرایز ویژه ما هم یک سامانه کاملاً بومی و ایرانی است که در میانه مقاله با آن آشنا می‌شوید.

سامانه LMS چیست؟

ابتدا اجازه بدهید از نظر واژه شناسی LMS را بررسی کنیم. سامانه مدیریت یادگیری در زبان انگلیسی با عبارت Learning Management System شناخته و به اختصار LMS نامیده می‌شود. این سامانه‌ها معمولاً نرم‌افزارهای تحت وبی هستند که زیرساخت لازم برای طراحی، اجرا و مدیریت دوره‌های آموزشی را ایجاد می‌کنند. ساختار سامانه LMS طوری است که هم مدرس و هم دانشجو می‌توانند به‌صورت آنلاین به محتوای آموزشی دسترسی پیدا کنند و تعامل داشته باشند.

LMSها مشتریان متفاوتی دارند؛ مثل:

• برگزارکنندگان و اساتید دوره‌های آنلاین؛
• مدارسی که می‌خواهند به‌صورت مجازی با دانش‌آموزان در ارتباط باشند؛
• کسانی که می‌خواهند از راه دور آموزش ببینند؛
• کسب‌وکارهایی که به‌دنبال افزایش دانش کارمندان خود هستند؛
• نهادهای دولتی که می‌خواهند محتوای طبقه‌بندی‌شده را در اختیار کارکنان قرار می‌دهند.

هدف سامانه LMS چیست؟

هدف اصلی LMS، ساده‌‌کردن فرایندهای آموزش مجازی است. این سیستم امکان بارگذاری انواع محتوا مانند ویدئو، اسلاید، متن و آزمون را به مدرس می‌دهد و درعین‌حال، قابلیت‌هایی برای پیگیری حضور و پیشرفت دانشجویان، ارزشیابی و نمایش گزارش‌های دقیق در اختیار مدیر سامانه قرار می‌دهد. این‌طور هم مدیریت دوره‌های آموزشی آسان‌تر است، هم دسترسی دقیق‌تر و هم فرایند ارزشیابی و تحویل مدرک به شرکت‌کنندگان سریع‌تر.

سامانه LMS در بیشتر مؤسسات آموزشی، شرکت‌ها و سازمان‌ها کاربرد دارد. با استفاده از آن می‌توانید دوره‌های آموزشی را سازماندهی کنید، مسیر یادگیری را به‌صورت گام‌به‌گام مشخص کنید و با گزارش‌گیری دقیق، کیفیت فرایند یادگیری را بهبود بدهید. این سامانه‌ها انعطاف‌پذیری بالایی دارند و می‌توانند نیازهای آموزش از راه دور تا آموزش ترکیبی (Blended Learning) را پوشش بدهد.

با دانستن تعریف و کاربردهای این سیستم، اکنون احتمالاً می‌خواهید بدانید بهترین‌ سامانه LMS چیست؟

معرفی بهترین سامانه‌های LMS

استفاده از سامانه‌های LMS به 30 سال پیش و دهه 1990 باز می‌گردد؛ اگرچه محبوبیت و استفاده گسترده از آن‌ها در دوران کرونا اتفاق افتاد. لااقل در کشورمان که این‌طور بود! ولی این روزها داستان بسیار متفاوت است. سامانه‌های LMS زیادی در کشورهای مختلف دنیا ساخته شده‌اند که هرکدام مزایا و معایب خود را دارند. در ادامه با بهترین‌ها آشنا می‌شوید.

مقایسه سامانه‌های مختلف در یک نگاه

اگر فرصت مطالعه جزئیات هر سامانه را ندارید، اجازه بدهید در جدول زیر خیلی سریع بهترین سامانه‌های LMS را با هم مقایسه کنیم:

نام سامانه	نوع	کاربرد	مخاطب	نوع دسترسی	قیمت‌گذاری
آموک	بومی	مدیریت و برگزاری دوره‌های آموزش مجازی با رابط فارسی ساده و مقیاس‌پذیر	آموزشگاه‌ها، مدارس و سازمان‌های ایرانی	رایگان ندارد (آزمایشی دارد)	اشتراک ماهانه
Google Classroom	تجاری / رایگان	مدیریت تکالیف، تعامل کلاسی و یکپارچگی با Google Workspace	مدارس، معلمان و مؤسسات آموزشی	دارد	اشتراک براساس تعداد کاربر
Canvas LMS	متن باز / ترکیبی	طراحی دوره‌های آنلاین با ادغام API و افزونه‌های متنوع	دانشگاه‌ها، مدارس و مدرسان آزاد	دارد (امکانات محدود)	اشتراک سفارشی/شرکتی
Moodle	کاملاً متن باز	پلتفرم کاملاً قابل‌سفارشی‌سازی برای ایجاد دوره و مدیریت یادگیری	همه سطوح آموزشی از مدارس تا دانشگاه‌ها	دارد	رایگان

حال اگر می‌خواهید جزئیات هر سامانه را بررسی کنیم در ادامه همراه ما باشید. اجازه بدهید با سامانه کاملاً ایرانی آموک شروع کنیم.

بیشتر بخوانید: مقایسه آموزش آنلاین و حضوری

سامانه بومی آموک

اگر با شرکت دانش‌بنیان رسا آشنا باشید، حتماً از تنوع و کیفیت بالای محصولات تکنولوژی آن خبر دارید. آموک یکی از همین محصولات است که در حوزه آموزش مجازی فعالیت می‌کند. با شنیدن نام آموک و مقایسه آن با سامانه‌های بزرگ و جهانی مانند Google Classroom، احتمالاً از خود می‌پرسید مزیت آن به‌عنوان یک سامانه LMS چیست؟

استفاده از سامانه‌های بومی مانند آموک می‌تواند انتخابی هوشمندانه برای سازمان‌ها و آموزشگاه‌های داخلی باشد؛ زیرا تطابق کامل با نیازهای بومی و پشتیبانی محلی دارد. البته این تنها دلیل استفاده از آموک نیست، برخی از دیگر مزایای این سامانه عبارت‌اند از:

• کار با آموک کاملاً ساده است و نیازی به آموزش‌های پیشرفته ندارد؛
• طراحی سامانه با فرهنگ و سلیقه کاربران ایرانی هماهنگ است؛
• آموک مقیاس‌پذیری بالایی دارد و حتی می‌تواند پاسخ‌گویی 100 هزار کاربر آنلاین باشد؛
• سرورهای سامانه به لطف پشتیبانی شرکت رسا از قدرت بسیار بالایی برخوردار هستند؛
• می‌توانید سامانه آموک را با سیستم داخلی سازمان خود یکپارچه کنید.

کم‌لطفی است اگر بگوییم مزایای سامانه به این 5 مورد محدود می‌شوند؛ ولی بررسی جزئیات هم از حوصله مخاطب خارج است. اگر مردد هستید، پیشنهاد می‌کنیم نسخه آزمایشی آموک (دمو) را تهیه کنید و خودتان از نزدیک همه چیز را مشاهده کنید.

سامانه Google Classroom

همه‌ گوگل را می‌شناسیم: یکی از غول‌های تکنولوژی جهان که به همه جا سرک می‌کشد و همیشه بهترین ابزار را در اختیار کاربران می‌گذارد. Google Classroom هم یکی از محصولات این شرکت است که به‌عنوان بخشی از طرح Google Workspace for Education به‌صورت رایگان در اختیار مدارس و معلمان قرار می‌گیرد.

این سامانه برای مدیریت ساده تکالیف و تعامل میان مدرس و دانشجویان طراحی شده است که با سایر ابزارهای گوگل مثل جیمیل و درایو هم یکپارچه است. جدیدترین به‌روزرسانی‌های گوگل کلس‌روم شامل گروه‌بندی دانش‌آموزان برای تمرین‌های متمایز و ابزارهای Class Tools است.

سامانه Canvas LMS

Canvas LMS محصول شرکت Instructure است که به‌عنوان یک سامانه متن‌باز و ابری شناخته می‌شود و رابط کاربری ساده و کاربرپسندی دارد. این سامانه قابلیت دسترسی از دستگاه‌های مختلف و ادغام با ابزارهای جانبی و افزونه‌ها را دارد. کانواس با بیش‌از ۳۰ میلیون کاربر فعال، یکی از محبوب‌ترین LMSهای جهان است.

نسخه رایگان این LMS امکانات اولیه‌ای مثل مدیریت محتوا، ساخت دوره و نمره‌دهی را در اختیارتان قرار می‌دهد؛ ولی بسیاری از قابلیت‌های پیشرفته نیاز به پرداخت هزینه و خرید اشتراک دارند. ازآنجاکه این هزینه‌ها به‌ازای هر کاربرد محاسبه می‌شود، برای مشتریان مختلف متفاوت است. نکته اینجاست که سامانه‌های خارجی با هزینه دلاری چندان برای مشتریان ایرانی مناسب نیستند.

بیشتر بخوانید: بهترین پلتفرم برای برگزاری کلاس آنلاین کدام است؟

باورهای غلط درباره‌ سامانه‌های LMS

تابه‌اینجای مقاله هم می‌دانید سامانه LMS چیست و هم می‌دانید بهترین گزینه‌های در دسترس کدام‌اند؛ ولی همچنان دلیلی وجود دارد که باعث می‌شود از LMS استفاده نکنید: باورهای غلط! در ادامه به شما می‌گوییم که صفت غلط واقعاً شایسته چنین باورهایی است.

❌ آموزش مجازی به سرور و زیرساخت نیاز دارد!

✔️استفاده از سامانه‌های تحت‌وب مانند آموک به هیچ‌ زیرساختی نیاز ندارند. فقط کافی است وارد سایت شوید و بدون هیچ دغدغه‌ای دوره آموزش خود را بسازید.

❌ سامانه LMS برای دانشگاه و مدارس بزرگ خوب است، نه بنده که فقط 10 تا دانشجو دارم!

✔️ همان‌طور که گفتیم آموک مقیاس‌پذیر است؛ یعنی تفاوتی نمی‌کند چند دانشجو دارید، می‌توانید دوره مجازی خود را طراحی کنید و از خدمات LMS بهره‌مند شوید. قطعاً هرچه تعداد دانشجویان کمتر باشد، هزینه‌های شما هم کمتر خواهد بود.

❌ کلاس آنلاین فایده‌ای ندارد؛ چون دانشجویان امکان تعامل ندارند!

✔️ نگران نباشید، آموک نه‌تنها به شما اجازه می‌دهد با دانشجو تعامل کنید. بلکه می‌توانید با ساخت بازی یا گیمیفیکیشن، آموزش را به فرایندی جذاب تبدیل کنید. خلاقیتی که در کلاس‌های فیزیکی ممکن نیست.

❌ من نمی‌توانم اطلاعات خودم و دانشجویان را در اینترنت قرار دهم. اینجا امنیت ندارد!

✔️ خیالتان راحت. استفاده از پروتکل‌های پیچیده امنیتی احتمال سرقت استفاده از سامانه‌های LMS را به صفر می‌رساند.

این‌ها فقط چند مورد از باورهای غلطی بود که باعث می‌شود افراد از آموزش مجازی فاصله بگیرند. اگر شما هم باور غلطی دارید یا نظرات منفی دیگران را شنیده‌اید، درخواست مشاوره کنید. در سریع‌ترین زمان ممکن به ابهامات شما پاسخ خواهیم داد.

سخن پایانی

شاید زمانی آموزش مجازی خشک و بی‌معنا به نظر می‌رسید؛ ولی این روزها بسیاری از دانشجویان و حتی اساتید به این سبک روی آورده‌اند. البته از نظر ما بهترین روش ترکیب آموزش مجازی با روش سنتی است. در این مقاله با بهترین روش آموزش مجازی یعنی سامانه‌های LMS آشنا شدید. در نهایت خوشحال می‌شویم اگر شما نیز تجربه‌ای از کار با سامانه‌های مختلف دارید در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

منبع: +